2018-ൽ തുടങ്ങി കേരളം അനുഭവിച്ച അനവധി പ്രളയങ്ങൾ രാജ്യത്തിന് നൽകിയ മുന്നറിയിപ്പുകളും പരിഹാരവുമാണ് ഈ പഠനം.
മുഖവുര
കേരളം — പ്രകൃതിരമ്യവും നദികളാൽ സമൃദ്ധവുമായ ഒരു സംസ്ഥാനമായ ഇതിനു, 2018-ൽ ആരംഭിച്ചിട്ട് തുടർച്ചയായി അതിവർഷവും പ്രളയാവസ്ഥയും നേരിടേണ്ടി വന്നിട്ടുണ്ട്. ഈ ദുരന്തങ്ങൾ നൂറുകണക്കിന് ജീവനുകളെയും കോടിക്കണക്കിന് രൂപയുടെ സാമ്പത്തിക നഷ്ടത്തെയും കാരണമായിരിക്കുന്നു. അതോടൊപ്പം തന്നെ വിവിധപാഠങ്ങളും മുന്നറിയിപ്പുകളും നമുക്ക് ഈ അനുഭവങ്ങൾ നൽകിയിട്ടുണ്ട്. ഈ ബ്ലോഗ് കേരളത്തിലെ ആവർത്തിച്ച പ്രളയങ്ങൾ, അവയുടെ പശ്ചാത്തലവും അതിൽനിന്ന് നമുക്ക് പഠിച്ച പാഠങ്ങളും വിശദമായി പരിശോധിക്കുന്നു.
കേരളത്തിലെ പ്രധാന പ്രളയ വർഷങ്ങൾ
- 2018: എഴുപതുവർഷത്തിനുശേഷം ഏറ്റവും വലിയ പ്രളയം. 400-ലധികം മരണങ്ങൾ, 1 ലക്ഷം കന്നികൾ, 10 ലക്ഷത്തിലധികം ആളുകൾ ക്യാമ്പുകളിൽ.
- 2019: ഇടുക്കിയും വയനാടും ഉൾപ്പെടെ നാനാഭാഗങ്ങളിൽ അതിവർഷം. മണ്ണിടിച്ചിലും വ്യാപകമായി.
- 2020: COVID-19 പശ്ചാത്തലത്തിൽ ദുരിതാശ്വാസ പ്രവർത്തനങ്ങൾ വെല്ലുവിളിയുണ്ടാക്കിയ കാലഘട്ടം.
- 2021: മധ്യകേരളത്തിൽ കനത്ത മഴയും മണ്ണിടിച്ചിലും പ്രളയാവസ്ഥയും ഉണ്ടാക്കി.
പ്രളയങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കിയ പ്രധാന കാരണം
- അപഹതമായ ഭൂവിന്യാസം: മലയോരങ്ങളിൽ അനിയന്ത്രിത കെട്ടിടനിർമ്മാണവും കരിനിരപ്പുകൾ മുക്കൽവഴിയാക്കലും.
- കാഴ്ചയില്ലാത്ത ജലനിരീക്ഷണ സംവിധാനം: തിമിര്ന്ന മഴയുടെ ഫലത്തിൽ അണക്കെട്ടുകൾ പെട്ടെന്ന് തുറക്കേണ്ടി വന്നത് വെള്ളപ്പൊക്കത്തിന് വഴിതെളിച്ചു.
- കാടുകളുടെ നിരന്തര വംശനാശം: വനനശീകരണം, മണൽ ഖനനം, റിസോർട്ടുകളുടെ അനധികൃത നിർമാണം എന്നിവ പ്രകൃതിഭീതികളെ വർധിപ്പിച്ചു.
- മഴയുടെ പാറ്റേൺ മാറ്റങ്ങൾ: കാലാവസ്ഥ വ്യതിയാനവും ആഗോളതാപനവും മൂലം കാലവർഷ പാറ്റേണുകൾ മാറുകയാണ്.
പാഠം 1: ജലസംഭരണിയും അണക്കെട്ടും കൂടുതൽ ജാഗ്രതാപൂർവ്വം നിയന്ത്രിക്കണം
ജലനിരപ്പ് മുൻകൂട്ടി നിരീക്ഷിക്കുകയും അണക്കെട്ടുകൾ നിയന്ത്രിതമായി തുറക്കുകയും വേണം. കാലവർഷത്തെ മുൻകൂട്ടി ഭാവിക്കുക, ഡ്രെയിനേജ് സിസ്റ്റങ്ങൾ നവീകരിക്കുക എന്നിവ ഇതിൽ പ്രധാനമാണ്.
- നദികളുടെ പ്രവാഹം നിരീക്ഷിക്കാൻ റിയൽ ടൈം സെൻസർ സ്ഥാപിക്കൽ
- അണക്കെട്ടുകളുടെ തുറപ്പ് ക്രമീകരണങ്ങൾ മുൻകൂട്ടി ശാസ്ത്രീയമായി വിലയിരുത്തൽ
- വിവിധ വകുപ്പുകൾ തമ്മിൽ ഏകോപനം സൃഷ്ടിക്കാൻ സംയുക്ത കൺട്രോൾ റൂമുകൾ
പാഠം 2: മണ്ണിടിച്ചിലുകൾ കുറയ്ക്കാൻ മലയോര നിർമ്മാണം നിയന്ത്രിക്കണം
ഇടുക്കിയും വയനാടും പോലുള്ള മലയോരങ്ങളിൽ കനത്ത നാശം ഉണ്ടാക്കിയത് മണ്ണിടിച്ചിലുകളാണ്. കാട് നശിപ്പിച്ചുള്ള നിർമാണങ്ങളും റോഡുകളും ഇതിനേറ്റുവളർത്തുകയാണ്.
- മലയോര മേഖലകളിൽ അനധികൃത നിർമ്മാണങ്ങൾക്കെതിരായി കർശന നിയമങ്ങൾ നടപ്പാക്കണം
- പശ്ചാത്തല പഠനമില്ലാതെ കെട്ടിട അനുമതി നൽകരുത്
- റോഡ് നിർമ്മാണങ്ങളിൽ പരിസ്ഥിതിക്ക് ഹാനികരമാകുന്ന രീതികൾ ഒഴിവാക്കുക
പാഠം 3: അപകടമേഖലകളിൽ പുനർവാസവും ദൃഡമായ കരുതലും
ആവർത്തിച്ച പ്രളയങ്ങളിലൂടെ തീരദേശങ്ങളും നദീതടങ്ങളും ദുരന്തഭീഷണിയുള്ള മേഖലയായി മാറിയിട്ടുണ്ട്. ഇവിടെയുള്ള വീടുകൾ ഒഴിപ്പിച്ച് സുരക്ഷിത സ്ഥലങ്ങളിലേക്കുള്ള പുനരധിവസനമാണ് ആധുനിക സമീപനം.
- രിസ്ക് മാപ്പിംഗിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ പുനർവാസ പദ്ധതികൾ
- പ്രളയസാധ്യതയുള്ള മേഖലകളിൽ പുതിയ നിർമാണങ്ങൾക്ക് വിലക്കു
- സുരക്ഷിത വാടകവീട് പദ്ധതി പോലുള്ള അവശ്യവാസ സൗകര്യങ്ങൾ
പാഠം 4: കമ്മ്യൂണിറ്റി നിർമിതിയിലൂടെ പ്രതിരോധ ശേഷി ഉയർത്തുക
ദുരന്താവസ്ഥയിൽ ഒരേ വിഭാഗം ആളുകളെ ആശ്രയിക്കുക മാത്രം പോര. ഓരോ വില്ലേജിലും കമ്മ്യൂണിറ്റി അടിസ്ഥാനത്തിൽ തയ്യാറാക്കുന്ന ഡ്രിൽ പരിശീലനങ്ങൾ, അപകടസൂചനകൾ എന്നിവ സുരക്ഷ ഉറപ്പാക്കും.
- ഗ്രാമ, വാർഡ് തലത്തിൽ ദുരന്തപ്രതിരോധ സമിതികൾ
- പൗരന്മാരെ ഉൾപ്പെടുത്തി താലൂക്ക് തല മോക്ക് ഡ്രില്ലുകൾ
- വിദ്യാർത്ഥികൾക്കും അധ്യാപകർക്കും ദുരന്ത ബോധവൽക്കരണ പരിശീലനം
പാഠം 5: ഡിജിറ്റൽ സാങ്കേതികവിദ്യയുടെ മികച്ച വിനിയോഗം
2018-ലെ പ്രളയത്തിൽ SOS മെസേജുകളും ലോക്കേഷൻ ഷെയറിങ്ങും വലിയ പങ്കു വഹിച്ചു. കൂടുതൽ ലളിതവും ജനപ്രിയവുമായ ആപ്പുകളും പ്ലാറ്റ്ഫോമുകളും ഉപയോഗത്തിലാക്കേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്.
- “Monsoon Alert App” പോലുള്ള ആപ്പുകൾ കൂടുതൽ പ്രചാരത്തിലാക്കുക
- GPS & Drone സേവനങ്ങൾ ദുരന്ത മേഖലയെ നിരീക്ഷിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുക
- WhatsApp/Telegram ഗ്രൂപ്പുകൾ വഴി സ്ഥലം അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള മുന്നറിയിപ്പുകൾ
പാഠം 6: ദുരന്തശേഷം ആരോഗ്യപരിചരണത്തിന് മുൻഗണന
പകർച്ചവ്യാധികൾ, ശുദ്ധജലലഭ്യത, മനഃശാസ്ത്ര സുഖം എന്നിവയെ കുറിച്ച് പോസ്റ്റ്-ഫ്ലഡ് കാലഘട്ടത്തിൽ ശ്രദ്ധ നൽകണം.
- ലേബോറട്ടറി പരിശോധന ക്യാമ്പുകൾ സ്ഥാപിക്കുക
- ജലസ്രോതസ്സുകളുടെ ശുദ്ധീകരണം
- മാനസികാരോഗ്യ സെല്ലുകൾ
ഉപസംഹാരം
കേരളം നേരിട്ട ആവർത്തിച്ച പ്രളയങ്ങൾ ഒരു വെല്ലുവിളിയാണെങ്കിലും അതിന് പഠനവസ്തുവായും പരിഹാര നിർദേശങ്ങളായും ഉപയോഗിക്കേണ്ടതുണ്ട്. ഗവേഷണാധിഷ്ഠിത സമീപനങ്ങൾ, സമൂഹപങ്കാളിത്തം, പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണം എന്നിവയിലൂടെ നാം മുന്നോട്ടുപോകണം. പ്രകൃതിയോടൊപ്പം ജീവിക്കാൻ തയ്യാറാകുന്ന ഒരു കേരളമാണ് നമുക്കാവശ്യം.